Her anne adayının en büyük arzusu, sağlıklı bir hamilelik geçirmek ve bebeğini sağlıkla dünyaya getirmektir. Bu süreçte yapılan rutin kontroller arasında tiroid hormonlarının değerlendirilmesi, hem annenin hem de bebeğin sağlığı açısından kritik önem taşır. Prof. Dr. Mahmut Muzaffer İlhan olarak gebelik sürecinde tiroid sağlığı konusunda bilmeniz gereken önemli bilgileri sizler için hazırladık.
Gebelikte Tiroid Fonksiyonları Nasıl Değişir?
Gebelik döneminde tiroid bezinde bazı fonksiyonel ve yapısal değişikliklerin olması doğaldır ve genellikle bu durumlar hastalık olarak kabul edilmez. Gebelikte salgılanan human koryonik gonadotropin (hCG) ve östrojen hormonları, tiroid hormonlarının düzeylerini etkileyebilir. Özellikle gebeliğin ilk üç ayında yükselen hCG hormonu, TSH seviyesinde geçici bir düşüşe yol açabilir. Östrojen hormonunun artması ise tiroid hormonlarını bağlayan proteinleri yükselterek toplam tiroid hormonu seviyesinin artmasına neden olur; ancak serbest tiroid hormonları genellikle sabit kalır.
Gebelikte Tiroid Bezinin Boyutlarında Değişim Olur mu?
Gebelik sırasında tiroid bezinde hafif bir büyüme gözlemlenebilir. Bu büyüme genellikle iyot eksikliğinin yaygın olduğu bölgelerde daha belirgin olabilir. Tiroid bezindeki büyüme çoğu zaman gözle fark edilmeyecek düzeydedir (%10-15). Bu değişimler genellikle zararsızdır, ancak ultrasonografi ile detaylı bir değerlendirme yapmak faydalı olacaktır.
Gebelikte Hipotiroidizm ve Riskleri
Gebelik sırasında tiroid hormonlarının düşüklüğü ile karakterize olan hipotiroidizm, genellikle Haşimoto tiroiditi veya iyot eksikliğine bağlıdır. Hipotiroidizm gebelik öncesinde veya gebelik sürecinde ortaya çıkabilir. Bu durumun fark edilmemesi veya tedavi edilmemesi, anne ve bebeğin sağlığını ciddi biçimde etkileyebilir. Anne adayında kansızlık, kalp yetmezliği, kas güçsüzlüğü ve doğum komplikasyonları görülebilir. Bebekte ise gelişim geriliği, nörolojik ve mental sorunlar oluşabilir. Bu nedenle hamilelik öncesinde ve gebelik boyunca düzenli tiroid testleri yapılmalıdır.
Gebelikte Hipertiroidizm ve Riskleri
Gebelikte tiroid hormonlarının yükselmesi (hipertiroidizm), anne adayında hipertansiyon ve kalp yetmezliği gibi ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. Ayrıca hipertiroidizm, anne adayının gebe kalmasını da zorlaştırabilir. Tedavi edilmemiş hipertiroidizm durumlarında, hem anne hem de bebek açısından ciddi riskler ortaya çıkabilir. Bu nedenle gebeliğin başlangıcında tiroid hormonlarının düzenli olarak ölçülmesi önemlidir.
Gebelikte Tiroid Hastalıklarının Tedavisi
Gebelikte ortaya çıkan tiroid hastalıklarının tedavisinde, tiroid hormonlarının doğru seviyelere getirilmesi önceliklidir. Hipotiroidi durumunda tiroid hormonu takviyesi yapılır ve dozlar düzenli olarak kontrol edilerek ayarlanır. Hipertiroidi durumunda ise uygun medikal tedaviyle hormon seviyeleri normale döndürülür. Gebelik süresince tiroid fonksiyon testleri düzenli aralıklarla tekrarlanmalı ve gerekli durumlarda tedavi dozları güncellenmelidir.
Tiroid Hormonlarının Fetal Gelişimdeki Rolü
Tiroid hormonları, bebeğin beyin ve sinir sisteminin gelişiminde kritik öneme sahiptir. Özellikle gebeliğin ilk üç ayında anneden bebeğe yeterli miktarda tiroid hormonu geçişinin sağlanması gerekmektedir. Aksi takdirde bebekte kalıcı nörolojik ve zihinsel gelişim sorunları ortaya çıkabilir.
Gebelikte Tiroid Sağlığı İçin Öneriler
- Gebelik planlayan kadınlar tiroid hormon düzeylerini mutlaka kontrol ettirmelidir.
- Gebelik sürecinde tiroid testleri düzenli olarak yapılmalıdır.
- Tiroid hormon tedavisi gören anne adayları, prenatal vitaminleri ve diğer ilaçları tiroid ilacıyla aynı anda almamalı, aralarında 2-3 saat ara bırakmalıdır.
- Gebelik boyunca düzenli takip ve endokrinoloji uzmanı tarafından yapılan değerlendirmeler önemlidir.
Gebelik döneminde tiroid sağlığınız hakkında profesyonel destek almak ve sağlıklı bir hamilelik süreci geçirmek için kliniğimizle iletişime geçebilirsiniz. Prof. Dr. Mahmut Muzaffer İlhan – Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı olarak sizlere en kaliteli sağlık hizmetini sunmak için buradayız.
